توهین به مسئول دولتی در فضای مجازی مشمول مجازات قانونی میشود؟
تاریخ انتشار: ۲ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۴۳۲۲۶
امروزه با همه گیر شدن استفاده از سیستمهای هوشمند ارتباطی و ابزارهای مرتبط با آن شاهد بروز و ظهور جرایمی هستیم که با تغییر بستر وقوع از فضای حقیقی عینا وارد فضای سایبری شده اند و از آنجایی که با وجود تلاشهای ارائه دهندگان این پلتفرم ها، هنوز هم نظارت کامل و همه جانبه بر فعالیت کاربران امکان پذیر نشده است و به نظر میرسد جسارت مرتکبین در بروز ابعاد تاریکتر شخصیتشان در چنین بسترهایی بیشتر نمود خارجی پیدا می کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
علیرضا شریعتی وکیل پایه یک دادگستری در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص اینکه آیا توهین در فضای مجازی قابل پیگیری است یا خیر گفت: جرم توهین در فضای مجازی با آنکه به طور مستقل تعریف نشده، ولی از وحدت ملاک ماده ۶۰۸ و ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی میتوان در این خصوص استفاده کرد و ارکان شکل دهنده جرم توهین در این مواد را در فضای مجازی هم مجری دانست.
وی افزود: ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی گرچه توهین را به طور صریح تعریف نکرده، اما به ماهیت ماده میتوان پی برد که اهانت و توهین عبارت است از بکار بردن الفاظی که صریح یا ظاهر باشد یا ارتکاب اعمال و انجام حرکاتی که با لحاظ عرفیات جامعه و با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و موقعیت اشخاص موجب تحقیر آنان شود و با عدم ظهور الفاظ توهین تلقی نمیگردد.
شریعتی ادامه داد: همین تعریف برای توهین در فضای مجازی هم صدق میکند و البته ماده ۱۶ قانون جرایم رایانهای توهین را در قالبی خارج از الفاظ و متون به طور خاص از طریق تصاویر و صوتها تعریف نموده است.
این وکیل پایه یک دادگستری گفت: ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی در درون خود از توهین به افراد عادی سخن بگفته و چنین اقدامی را مجرمانه و برای آن تعیین مجازات کرده است، اما بلافاصله در مادهی بعدی همان جرم توهین نسبت به سمت و عنوان شغلی خاص افراد صورت مجزایی به خود گرفته و تشدید شده است.
وی ادامه داد: در این ماده آمده است" هرکس با توجه به سمت، یکی از رؤسای سه قوه یا معاونان رییس جمهور یا وزرا یا یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی یا نمایندگان مجلس خبرگان یا اعضای شورای نگهبان یا قضات یا اعضای دیوان محاسبات یا کارکنان وزارتخانهها و مؤسسات و شرکتهای دولتی و شهرداریها در حال انجام وظیفه یا به سبب آن توهین نماید به چهل و پنج روز تا سه ماه حبس و یا تا (۷۴) ضربه شلاق و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم میشود. " بنابراین توهین به اشخاص موضوع این ماده بنا به شخصیت و جایگاه آنها با تشخیص قانونگذار تشدید شده است.
شریعتی گفت: تشدید مجازات توهین به اشخاص موضوع این ماده مستلزم آن است که توهین در حال انجام وظیفهی افراد یا به سبب آن باشد پس این جرم لزوما مقید به زمان خاص و یا مکان خاصی نمیباشد و قانونگذار محدودیتی از این لحاظ برای وقوع آن قائل نشده است و آنچه اولویت دارد کشف مقصود نهایی مرتکبین است همچنین یکی از مهمترین ارکان انتساب جرم به فرد خاطی آن است که مرتکب از سمت و جایگاه شغلی مخاطب مطلع باشد و در حقیقت استفاده از الفاظ توهین آمیز بر آگاهی فرد از شغل و سمت مخاطب استوار شود که در غیر این صورت و با اثبات بی اطلاعی مرتکب را فقط به جرم توهین به افراد عادی میتوان مجازات نمود و نکتهی مهم دیگر آنکه اشخاص موضوع این ماده از باب محدود توسط قانونگذار مشخص شده اند و بنابراین توهین به افراد خارج از شمول موارد مذکور در این ماده مشمول تشدید مجازات توهین نخواهند بود و فقط طبق ملاک ماده ۶۰۸ قانون مجازات قابلیت تعقیب دارند.
این وکیل پایه یک دادگستری در خصوص اینکه واکنش توهین آمیز به فعالیت ماموران دولتی موضوع ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی در فضای مجازی قابلیت پیگیری دارد یا خیر گفت: با توجه به آنچه بیان شد در فرض واکنشهای توهین آمیز کاربران به فعالیتهای ماموران دولتی در فضای مجازی اعم از پست استوری و یا توییت باید فروض مختلفی را در نظر گرفت: اولا بررسی انگیزهی فاعل جرم توهین در شمول یا عدم شمول تشدید موثر است در صورتیکه توهین کننده با هدف توهین به شخصیت دولتی مامور وی را مورد خطاب قرار داده باشد چنین عملی در شمول مادهی ۶۰۹ (البته با فرض در نظر گرفتن سمتهای محصور در ماده) خواهد بود و در غیر این صورت فقدان اطلاع از سمت دولتی مخاطب توهین و یا عدم احراز انگیزه و هدف مرتبط با جایگاه شغلی مخاطب باعث قرار گرفتن اقدام در زمرهی موارد مشمول توهین به افراد عادی موضوع ماده ۶۰۸ خواهد بود.
وی افزود: ثانیا بستر فعالیت در تشدید جرم توهین غیر قابل چشم پوشی است و اگر توهین شونده در حال فعالیت در حساب کاربری خویش مثلا حساب توییتری با مشخصات شخصی خود باشد که هیچ ارتباطی با شغل یا سمت اداری وی در آن مفروض نباشد اصولا به عنوان جرم توهین به افراد عادی قابل پیگیری است چرا که طبق تاکید صریح ماده ۶۰۹ باید " در حال انجام وظیفه یا به سبب آن توهین نماید".
شریعتی گفت: پیام رسانیهایی مانند توییتر که فضای رسمی کار در جمهوری اسلامی محسوب نمیشود و از طرفی جزو بسترهای ارتباطی فیلتر شده طبق ضوابط جمهوری اسلامی ایران میباشد و بنابراین حضور در این فضا نه به سبب سمت و انجام وظیفه بلکه به سبب انگیزههای شخصی تلقی میگردد و قابلیت تطبیق با اجزای ماده ۶۰۹ را ندارد.
این وکیل پایه یک دادگستری اظهار کرد: باید مجددا تاکید شود تشخیص و تمایز بین توهین عادی و توهین مشدد مستلزم بررسیهای دقیق و فنی میباشد چرا که عدم احراز انگیزهی فاعل جرم و تصمیم در بکار بردن الفاظ به سبب موقعیت شغلی فرد میتواند مسیر رسیدگی و تعقیب قضایی را دگرگون سازد.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی حقوقی قضاییمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: توهین فضای مجازی قانون وکیل پایه یک دادگستری قانون مجازات اسلامی فضای مجازی جرم توهین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۴۳۲۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برگزاری کنفرانس بین المللی وب پژوهی در دانشگاه علم و فرهنگ
دهمین کنفرانس بین المللی وب پژوهی با حضور مهدی باصولی، رئیس دانشگاه علم و فرهنگ از روز گذشته در دانشگاه علم و فرهنگ آغاز به کار کرد و تا امروز، ۶ اردیبهشت ماه ادامه دارد.
به گزارش ایسنا، محمدجواد شایگان فرد، دانشیار دانشگاه علم و فرهنگ و دبیرکنفرانس بین المللی وب پژوهی با اشاره به اهمیت برگزاری این رویداد بینالمللی، به شرح گزارش مختصری از دورههای قبل پرداخت.
وی در خصوص انتخاب محورهای این کنفرانس خاطرنشان کرد: کمیته علمی کنفرانس بینالمللی وب پژوهی ۱۵ محور اصلی را برای کنفرانس انتخاب کرد که از جمله آنها میتوان به یادگیری ماشین، یادگیری عمیق در وب، وبکاوی، وب معنایی و تحلیل وب، اینترنت اشیا، بازیابی اطلاعات، شبکههای اجتماعی، سکوهای ابری، انبوه و توزیع شده، بلاکچین و رمزارز، تعامل انسان و رایانه، کیفیت وب، سکوها و ابزارهای نرمافزاری وب، کسبوکار و بازاریابی الکترونیکی، امنیت وب، تحلیل رفتار و شخصیسازی، پردازش تصویر در وب، رسانه و ارتباطشناسی وب، وب و جامعه اشاره کرد.
دبیر کنفرانس بینالمللی وب پژوهی در ادامه افزود: ما در این کنفرانس به تمامی موضوعاتی که مربوط به حوزه وب میشد نیز توجه کردیم و صرفاً به دنبال ابعاد فناوری آن نبوده و نویسندگان حوزه علومانسانی و… را نیز تشویق کردیم تا در این حوزه ورود کنند.تعداد ۱۴۲ مقاله پذیرش شده است که ۴۵ مورد شفاهی است، البته نکته حائز اهمیت این است که هر مقاله دو داور داشته و بعد اعلام نتایج شده است.
وی عنوان کرد: مقالات و پژوهشهایی متعددی به زبانهایی فارسی و انگلیسی به دبیرخانه کنفرانس ارسال شده است که آثار پذیرفته شده در پایگاههایی معتبر علمی داخلی نظیر SID و ISC و خارجی نظیر IEEE Xplore نمایه شده است. گفتنی است امسال حدود ۷۵ درصد مقالات به زبان انگلیسی بوده است و این نشان از تمایل پژوهشگران به تعاملات بینالمللی است.
*مسئله اجتماعی، راه حل اجتماعی دارد
همچنین در ادامه این کنفرانس آرش حیدری عضو هیئت علمی گروه مطالعات فرهنگی دانشگاه علم و فرهنگ به عنوان سخنران ویژه درباره شکاف دیجیتال(گفتاری درباره نسبت فضای مجازی و فضای اجتماعی) نکاتی را مطرح کرد.
حیدری گفت: «مسئله اجتماعی، راه حل اجتماعی دارد» این گزارۀ کلیدی محوریتی اساسی در فهم علوم اجتماعی دارد. فقدان مواجهه با این گزاره موجب میشود که برای حل مسائل اجتماعی مسیرهایی غیر اجتماعی پیموده شود و این مسیر ضرورتاً با شکست مواجه خواهد شد.
وی افزود: فهم امر اجتماعی همواره نسبتی با مفهوم فضا دارد. فضای اجتماعی در حدفاصل کنشها، تعاملها و روابط میان افراد شکل میبندد و چیزی را خلق میکند که «حوزه عمومی» نامیده میشود. حوزه عمومی عرصه تعاملات نمادین و معنادار انسانها است و مجموعه وسیعی از الگوهای تعاملی را در بر میگیرد.
عضو هیئت علمی گروه مطالعات فرهنگی دانشگاه علم و فرهنگ در ادامه تشریح کرد: این شبکه تودرتو که حاصل کنش و واکنش میان انسانهاست ساختاری نظاممند به خود میگیرد و به سیستمی سیال بدل میشود. این سیستمِ سیال واجد کلیتی میشود که چیزی بیش از تک تک اجزای آن است. این تبیین بدان معناست که «جامعه جمع جبری تک تک افراد نیست» بلکه نظامی است که در نتیجۀ تعاملات جزئی واجد یک کلیت میشود و امور اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و… را در بر میگیرد. از این حیث جامعه یک کلیت است، یک فضای خلق شده است که بخشها، اجزا و خردهنظامهایی دارد.
حیدری عنوان کرد: با این مقدمه، فضای مجازی را باید زیرمجموعه فضای اجتماعی دانست. خطای رایج در فهم رابطه میان فضای اجتماعی و فضای مجازی آنجاست که گاه این دو را اینهمان فرض میکنند و فهم امر اجتماعی و فضای اجتماعی را به فهم فضای مجازی تقلیل میدهند. درست در این نقطه است که مفهوم شکاف دیجیتال موضوعیت مییابد.
وی همچنین عنوان کرد: جنس و نوع و کیفیت دسترسیِ کاربران به فضای مجازی تابع شرایط اجتماعی آنهاست. نابرابریها، تضادها و تعاملات اجتماعی در فضای مجازی بازتولید میشوند. به عبارت دقیقتر شکافهایی که در قلمرو اجتماعی در سطوح مختلف (سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی) تولید میشوند در قلمرو مجازی تکرار و تثبیت میشوند. درست در همین نقطه است که درباره فهمِ نسبت فضای اجتماعی و فضای مجازی نیاز به بازاندیشی اساسی وجود دارد.
عضو هیئت علمی گروه مطالعات فرهنگی دانشگاه علم و فرهنگ خاطرنشان کرد: فروکاست فهم فرایندهای اجتماعی، مسائل اجتماعی، و فضای اجتماعی به فضای مجازی به معنای نادیده گرفتن منطق درونیِ امر اجتماعی است. فضای مجازی مبتنی بر بازنمایی است، اینکه چه کسی در چه جایگاهی توان بازنمایی بیشتری دارد بیش از آنکه به فضای مجازی مرتبط باشد به فرصتها و امکاناتی وابسته است که در فضای اجتماعی کسب شده است. بنابراین بازنمایی فضای مجازی همواره واجد شکافی بنیادینی است با آنچه در فضای اجتماعی در حال رخ دادن است. بنابراین این مبحث برای مفهومپردازیِ نسبت میان این دو فضا و توضیح چگونگی بازتولید روابط نابرابر اجتماعی در فضای مجازی است.
روز اول این مراسم با حضور اساتید و مهمانانی از مرکز تحقیقات مخابرات، وزارت علوم،تحقیقات وفناوری، ایرانداک، جهاددانشگاهی، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی و علامه طباطبایی و….حضور داشتند و در این کنفرانس جایزه پرفسور کامبیز بدیع اهدا خواهد شد.
انتهای پیام